vrijdag 30 augustus 2013

De eerste schoten

Met het aanbreken van de herfst is er ook een ander verschijnsel dat zich weer opdringt. En dat is de jacht. Vossen, dassen, reebokken en de meeste vogels zijn inmiddels al vogelvrij. Overmorgen begint de hazenjacht. Vervolgens valt op één oktober het startschot voor de allesomvattende reeënjacht en zijn vanaf veertien oktober de elanden aan de beurt. De komende tijd zal de stilte in het bos steeds vaker worden verstoord door het geblaf van achter het wild aan rennende honden. De eerste schoten hebben we vandaag al gehoord.

Ter informatie: Zweden is wat de jachttijden betreft verdeeld in diverse gebieden, het stukje hierboven is gebaseerd op de jachttijden in het gebied waar wij wonen - Värmland met uitzondering van Torsby kommun.

woensdag 28 augustus 2013

De gigant

Afgelopen zondag waren we terug bij de reuzenlariks waarover ik in het voorjaar van 2012 schreef. En alhoewel het geen pretje was om de verwoesting die de kapmachines hebben aangericht te zien, konden we opgelucht constateren dat naast de oerboom ook een groepje andere bomen was gespaard. Daardoor staat de gigant voorlopig nog redelijk beschut en niet moederziel alleen op een grote kale vlakte. De vraag is echter alleen voor hoe lang...

Lezersvraag

Toen we van de reuzenlariks terug naar de weg liepen, maakten we een kleine omweg via een plek waar vroeger een huis heeft gestaan. En vlak in de buurt van die plek vonden we - middenin het bos - een mysterieus voorwerp. Het lijkt ons een gebruiksvoorwerp dat duidelijk een functie heeft, maar we hebben geen idee wat het is. Wie wel?


dinsdag 27 augustus 2013

Herfst

En daar is het dan. Het eerste teken van de herfst in bladerdek van de dubbelstammige berk op ons erf.

maandag 26 augustus 2013

De lifter

Een dikke week geleden schreef ik over de insecten die - nog steeds - in de guldenroede overnachten. Zijn het hommels of misschien toch bijen, vroeg ik me toen af. Inmiddels weet ik dat het hommels zijn. Deze zijn namelijk enorm harig in vergelijking tot hun nagenoeg kale verwanten de bijen. Bovendien hebben deze laatsten altijd een plek waar ze niet alleen hun honing verzamelen, maar ook gezamelijk de nacht doorbrengen.
 
Gisterochtend troffen we op de motorkap van onze auto een hommel aan. Deze had de avond daarvoor kennelijk de verkeerde afslag genomen en de guldenroede gemist. Aangezien het metaal van de motorkap behoorlijk was afgekoeld, konden we het insect met geen mogelijkheid in beweging krijgen. Omdat we toch met de auto weg moesten, besloten we uiteindelijk om de hommel maar te laten zitten en gewoon af te wachten wat er zou gebeuren.


Nog geen honderd meter verderop werd het diertje door de rijwind van de motorkap af geblazen. Het ging enkele malen over de kop om ten slotte in de uitsparing tussen de motorkap en de voorruit terecht te komen. Toen we op onze bestemming aankwamen, lag het daar nog steeds. En toen gebeurde er iets wonderlijks. Omdat de auto nu in de zon stond, warmde de hommel enorm snel op. Binnen een minuut kroop hij levendig over de motorkap en niet veel later startte hij de motoren om daarna het luchtruim te kiezen.


Vervolgens vloog onze lifter regelrecht naar de dichtstbijzijnde bloem om even lekker bij te tanken.

zondag 25 augustus 2013

Déjà vu

Met inmiddels ruim acht jaar in Zweden achter de rug, is het niet vreemd dat we af en toe een déjà vu beleven. Zo ook enkele dagen geleden, toen zowel Nicôle als ik hardop terugdachten aan het moment dat we in ons meest recente boek Berichten uit Zweden 2007, dagboek van twee landverhuizers, beschreven. Het vond, bijna op de kop af, zes jaar geleden plaats.

14 augustus 2007 - Pluisjes

De zon staat fier aan de strakblauwe hemel en de thermometer is tot ruim boven de dertig graden gestegen. Het is maar goed dat er een verkoelend briesje staat. Terwijl we bij de vuurplaats achter de schuur zitten, zien we ineens enkele witte vlokjes op de wind voorbij drijven. Dan zijn ze weer weg. Hebben we het ons soms verbeeld? Maar nee, daar zijn ze weer. Nu zijn het er meer en even later zelfs een heleboel. Het lijkt wel of we in een heuse sneeuwstorm zitten. En dat halverwege augustus, bij ruim dertig graden boven nul!
Het is uiteraard slechts onze op hol geslagen fantasie, die ons op deze mooie zomerdag aan sneeuw doet denken. Want waar de bui ook uit bestaat, sneeuw is het natuurlijk niet. Nee, deze bijzondere bui wordt gevormd door honderdduizenden, zo niet miljoenen witte pluisjes. Deze voeren het zaad van de vele wilgenroosjes die in het veld rond de vuurplaats staan, op de door de wind veroorzaakte luchtstroom weg. Het zijn er bij vlagen zo veel, dat we door de pluisjes letterlijk het ons omringende bos niet meer zien. Overrompelt door dit aparte schouwspel blijven we veel langer zitten dan eigenlijk de bedoeling was. Pas als de sneeuwstorm is gaan liggen, richten we onze aandacht weer op meer aardse dingen.

zaterdag 24 augustus 2013

Kunstlicht

Nog een keer rond half negen 's avonds. Nu gezien vanaf een punt waar de zon al achter de heuvels is verdwenen. Naast het vuur in de kachel hebben we de laatste uurtjes van de dag ook kunstlicht nodig.
 

vrijdag 23 augustus 2013

Donker

De duisternis wint in rap tempo terrein. Voor mijn gevoel nog niet al te lang geleden viel het me op dat het rond half elf 's avonds voor het eerst in maanden weer echt donker was. Vervolgens was het om tien uur donker en nu - lees gisteravond - al om half tien. Ik maakte onderstaande foto rond half negen, net voordat de zon achter de horizon verdween.

donderdag 22 augustus 2013

Aan de slag

Weer een klus geklaard. We zaten er eigenlijk niet op te wachten, maar wat moet je anders als er op nog geen vijftig meter van je huis een flinke spar onder het geweld van de wind bezwijkt? Gewoon laten liggen en verrotten is zonde, dus je haalt de zaag en de bijl tevoorschijn en gaat aan de slag.

woensdag 21 augustus 2013

Parasiet

Terwijl ik in de houtschuur bezig ben, zie ik buiten iets kleins voorbijlopen. Voorzichtig steek ik mijn hoofd door de deuropening om te kijken wat het is. Er is echter niets te zien. Vreemd, ik weet toch zeker dat ik iets heb gezien. Dan hoor ik onder me zacht maar onmiskenbaar iets over de grond scharrelen. Ik zak door mijn knieën en buig me verder naar buiten. En dan zie ik de muis zitten. Weggedoken in een uitsparing tussen de vloer van de schuur en de grond koestert hij zich in de warmte van de zon. Er is echter nog iets wat ik zie. In de kop van de muis heeft zich een parasiet vastgebeten.
 
 
Vlak boven zijn rechteroog zit een met bloed volgezogen teek. Het is een akelig gezicht. Omdat ik weet hoe beroerd en sloom Jeanny van een tekenbeet kan worden, overweeg ik even een poging te doen om de muis van zijn plaaggeest te verlossen. Ik ben er van overtuigd dat ik de muis zo kan oppakken en één van onze tekentangen ligt - in de auto - nagenoeg binnen handbereik. Die gedachte laat ik echter gauw weer varen. Ik ben namelijk bang dat het middel wel eens erger zou kunnen zijn dan de kwaal en dat de muis puur van schrik het loodje zou kunnen leggen. En dat wil ik - hoe goed mijn bedoelingen ook zijn - niet op mijn geweten hebben. Nee, laat Moeder Natuur dit zelf maar oplossen.

dinsdag 20 augustus 2013

Bessensap maken

In mijn vorige post schreef ik dat we van de door ons geplukte zwarte bessen sap maakten. Hier volgt het recept. Doe één liter bessen - zonder ze eerst te kneuzen of fijn te drukken - in een pan. Een andere hoeveelheid kan natuurlijk ook, maar pas dan de hoeveelheid water en suiker naar verhouding aan. Voeg drie en een halve deciliter water toe en breng het geheel aan de kook.


Laat het water en de bessen tien minuten zachtjes koken. Druk tijdens het koken met een spatel of lepel de bessen fijn tegen de zijkant van de pan zodat al het sap uit de bessen loopt.


Nu gaan we het sap van de bessenmassa scheiden en de suiker toevoegen.


Giet de inhoud van de pan - bessenmassa en sap - via een zeef in een andere pan. Laat het geheel goed uitlekken.


Je kunt eventueel met een spatel of lepel al het vocht uit de bessenmassa door de zeef heen duwen.


Breng het sap wederom aan de kook. Voeg naar smaak - twee à drie deciliter - suiker toe. Roer het sap totdat alle suiker goed is opgelost. Giet het sap in met kokend water goed schoongemaakte glazen flessen en laat het afkoelen. Koel bewaren en binnen enkele weken opdrinken, naar smaak aanlengen met wat water. Lekker en gezond!

maandag 19 augustus 2013

Bessenoogst

De afgelopen dagen hebben we flink wat bessen geplukt. We beperkten ons daarbij tot de zogenaamde gecultiveerde soorten, al stonden enkele van de struiken die we van hun bessen ontdeden wel degelijk 'in het wild'. De oogst verdween voor een deel direct in onze magen - Jeanny is dol op frambozen en kijkt ze letterlijk uit je hand. De rest belandde in de vriezer en van de zwarte bessen maakten we sap.

 


zondag 18 augustus 2013

Fier overeind

Vandaag hebben we tussen de regenbuien en enkele andere klussen door het gras rond ons huis gemaaid. Stiekem hopen we dat het de laatste keer was voor dit jaar. Maar waarschijnlijk moeten we er over enkele weken nog één keer aan geloven. En wat zien we dan na de maaibeurt fier overeind staan in het korte gras?

zaterdag 17 augustus 2013

In verval

De zomer loopt op zijn laatste benen. En de bloemenweelde van de afgelopen maanden is zo goed als verdwenen. Toch is er nog steeds veel moois te zien. Want ook deze bloem in verval is goed voor een mooi plaatje.


De enige soort die nog volop bloeit is de Guldenroede, de bloem die traditiegetrouw het bloeiseizoen afsluit. Omdat het de enige bloem is die nog nectar produceert, zit hij doorlopend vol met hommels - of zijn het soms bijen? Overdag zijn deze insecten nog druk in de weer, maar de avonden en nachten zijn inmiddels te koud voor hen geworden. En daarom belanden de hommels die aan het einde van de dag de Guldenroede bezoeken, met het invallen van de duisternis en het kelderen van de temperatuur in een soort comateuze slaap. Om daaruit pas de volgende dag wanneer de zon ze weer voldoende heeft opgewarmd te ontwaken.

donderdag 15 augustus 2013

Stookseizoen

Na een dag van stevig aanpakken ligt het brandhout dat we vorige herfst hebben gekloofd netjes onder dak. Na de hele winter onder zeil te hebben gelegen, mocht het vanaf het voorjaar in de buitenlucht drogen. En nu - nadat de zon en wind enkele maanden lang hun werk hebben gedaan - mag het goed beschermd tegen de elementen nog een jaar verder drogen.


Buiten is alles opgeruimd. Op de nog te kloven resten van een pas omgewaaide boom en een houtmannetje na.


En geloof het of niet. Gisteravond was het in huis zo kil dat we na een korte blik van verstandhouding besloten om het nieuwe stookseizoen met een klein vuurtje in de kachel te openen. Bescheiden, maar uiterst sfeervol.

woensdag 14 augustus 2013

Bruine vliegenzwam

Eindelijk is er een paddenstoel die zich niets aantrekt van de gortdroge zomer die we achter de rug hebben en in grote hoeveelheden uit de bosgrond tevoorschijn komt. Helaas is deze soort giftig en derhalve niet geschikt voor consumptie. Jammer, want anders hadden we heel wat maaltjes bruine vliegenzwam bij elkaar kunnen plukken. Nu moeten we het met de mooie plaatjes doen.


maandag 12 augustus 2013

Wettersturz

Nou en of dat Nicôle en ik hebben gemerkt dat de zomer definitief over haar hoogtepunt heen is. En dat de herfst staat te trappelen om de regie over te nemen. Al is het maar omdat het 's avonds weer echt donker wordt. Waarna de nacht urenlang door de duisternis wordt geregeerd en de wereld pas 's ochtends weer zichtbaar wordt. Niets bijzonders voor de tijd van het jaar natuurlijk, maar wel alleszeggend.
 
Daarnaast is de gemiddelde temperatuur in slechts enkele dagen tijd behoorlijk gedaald. Het kwik schommelt tussen de tien en de twintig graden. Het maakt nu niet meer uit hoe hoog de zon de gevoelstemperatuur laat oplopen, want elke nacht koelt het weer lekker af.
 
Vanmiddag kwam er trouwens een heus koufront met bijbehorend onweer voorbij, waardoor de temperatuur in amper een kwartier tijd ruim tien graden daalde. Wettersturz wordt dit fenomeen in Oostenrijk genoemd. Het komt daar regelmatig voor, maar hier in Zweden hebben we het niet vaak meegemaakt. En geloof het of niet, na de vrije val van de temperatuur verlangde ik voor het eerst in maanden weer naar een jas. Zo koud voelde het buiten aan. Nog even en het gaat nog sneeuwen ook, grapte Nicôle. Om vervolgens door Moeder Natuur met een stevige hagelbui te worden beloond.

zaterdag 10 augustus 2013

WHOEFFF

Wanneer de deur opengaat voel, ruik en hoor ik het al. Er is iets ingrijpend veranderd. Het is veel kouder dan het de afgelopen weken is geweest. En dat heeft - geloof me of niet - grote invloed op de geuren die in de lucht hangen en de manier waarop ik alle geluiden om me heen hoor. Het is alsof alles ineens veel scherper en duidelijker is. De wattendeken van de warmte die zo lang de zintuigen van mijn waarnemingsvermogen heeft gesmoord, is eindelijk verdwenen. Ik stuif langs mijn baasje die nog op de drempel staat en maak zodra ik buiten ben van pure blijdschap enkele bokkensprongen waarbij alle vier mijn poten los van de grond komen. Niet gek voor een oude dame zoals ik. Dan haal ik diep adem om vervolgens een imponerende kreet te slaken: WHOEFFF. Puur uit baldadigheid. En omdat ik me goed voel natuurlijk. Ik draai me om en kijk mijn baasje aan. Zou hij het ook hebben gemerkt? Ja, ik denk het wel. Samen lopen we het bos in en voor de verandering ren ik weer eens ver vooruit. Eerst even de poten strekken en daarna lekker ontbijten.

donderdag 8 augustus 2013

Dankbaar

Trouwe lezers zullen zich nog wel herinneren dat er in augustus vorig jaar - na veel noeste arbeid - een kwart koe aan rundvlees in onze vriezer belandde. Een flinke hoeveelheid dus, waarvan we ons afvroegen hoe lang we er mee zouden doen. Inmiddels zijn we ruim een jaar verder en komen de laatste stukken vlees in zicht. Nog slechts een paar lekkere maaltjes en dan is de 'hele' kwart koe schoon op. Naast het vlees van de koe zijn we ons het afgelopen jaar ook wel eens te buiten gegaan aan kip en vis, aan diverse soorten worst om te grillen natuurlijk, en zelfs aan een compleet vegetarische maaltijd op z'n tijd. Bovendien zijn we alles bij elkaar opgeteld ook aardig wat tijd van huis weg geweest. Maar aan het einde van de rekensom komt het er toch op neer dat het vlees van de koe ons een dik half jaar lang heeft gevoed. En daar zijn we het dier uitermate dankbaar voor.

woensdag 7 augustus 2013

Gezwijnd

Nu er weer geregeld wat regen valt, gaan we bijna elke dag op paddenstoelenjacht. De overheerlijke goudgele cantharel staat daarbij hoog op ons verlanglijstje. Maar ondanks het feit dat we goed zoeken, valt de oogst tot nu toe tegen. Gelukkig maar dat het bos af en toe ook andere schatten prijsgeeft, zoals bijvoorbeeld deze schedel waarmee Nicôle enkele dagen geleden thuiskwam. Deze is afkomstig van een zwijn dat - gezien het gat boven in de schedel - waarschijnlijk lang geleden op één van de voormalige boerderijen hier in de buurt is geslacht.


dinsdag 6 augustus 2013

Frambozentijd

Het is volop frambozentijd. Ondanks de droogte van de afgelopen tijd zijn er grote hoeveelheden van deze heerlijke vrucht te oogsten. We laten ons niet onbetuigd en plukken bakken vol. Om onze buit vervolgens 'gewoon' op te eten...


tot jam te verwerken...


of om er overheerlijke limonadesiroop van te maken. Het is genieten, genieten en nog eens genieten!
 

maandag 5 augustus 2013

Zonnedauw

Ik ben er al vele malen voorbij gelopen, maar pas nu valt het me op: zonnedauw! Het is ook maar een piepklein plantje. Het grootste blad dat je op onderstaande foto ziet, is amper acht millimeter in doorsnede. En dan heb ik de 'sprieten' meegerekend. Voor mij als mens is deze vleeseter dan ook niet gevaarlijk. Voor kleine insecten daarentegen is hij dodelijk.

zondag 4 augustus 2013

Noodlanding

Vrijdagmiddag waren enkele inwoners van buurdorp Gustavsfors getuige van hoe er plotseling een zweefvliegtuig rakelings over de daken scheerde. Om vervolgens - net aan enkele grazende paarden missend - in een weiland langs de rivier een noodlanding te maken. De piloot kwam met de schrik vrij en het vliegtuig was onbeschadigd. Dat had echter ook anders kunnen zijn. Het betreffende weiland is namelijk de enige plek in de wijde, wijde omgeving waar je zonder ernstige brokken te maken met een zweefvliegtuig of een klein vliegtuigje kunt landen.
 
Maar waar was het zweefvliegtuig vandaan gekomen? Vanaf het vliegveld bij Hagfors wordt niet met dergelijke vliegtuigen gevlogen. En verder hebben wij in al die jaren dat we hier wonen nog nooit een zweefvliegtuig over zien komen. Tja, nu wordt het pas echt een leuk verhaal.
 
Het zweefvliegtuig in kwestie was opgestegen in Vansbro, vanaf het zweefvliegveld bij Dala-Järna. Dat is hemelsbreed zo'n zeventig kilometer hiervandaan. En dat is nu precies waar wij afgelopen vrijdag aan het begin van de middag waren. Terwijl we op het terras van de plaatselijke pizzeria van een heerlijke pizza genoten, zagen we hoe een klein eenmotorig vliegtuigje enkele zweefvliegtuigen de lucht in trok. Waarop we ons afvroegen waarheen de thermiek deze zou voeren. Uiteindelijk terug naar het vliegveld dachten we. Mooi niet dus. We hadden nooit kunnen bevroeden dat één van deze zwevers enkele uren later zeventig kilometer verderop bij ons in de achtertuin zou landen. Hoe groot is nou de kans daarop?

donderdag 1 augustus 2013

Wonderlijk

Diep in het bos stuit ik op een merkwaardig schouwspel. De hoofdrolspelers zijn twee bonte spechten. Aan hun rode petjes is duidelijk te zien dat het jonge vogels zijn. Het tweetal is druk verwikkeld in een spel. Ze zijn aan het schommelen. Stel je het volgende voor. Aan de stam van een grote den zit op zo'n drie meter hoogte het restant van een ooit afgebroken tak. Daar overheen hangt een gesplitste tak die veel wegheeft van een wichelroede. Als een soort schommel, zie je het voor je? En aan elk uiteinde van deze schommel hangt een jonge specht. Luid krijsend bewegen de vogels zich met zoveel kracht heen en weer dat de schommel bij elke slinger tot bijna horizontale positie omhoog wordt gedwongen. En aan de mimiek van de spechten is af te lezen dat ze zich enorm vermaken. Wonderlijk, nietwaar?